Σε μια ειδική τελετή στην Πρεσβεία της Γαλλίας πραγματοποιήθηκε η επίδοση των διασήμων του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής στην Πρόεδρο του Οργανισμού ΜΑΝΑ Κυρία Randa Ghandour. Η ιδιαίτερη αυτή τιμή αποτελεί την ανώτατη διάκριση του Γαλλικού κράτους και αποδίδεται σε πολίτες που έχουν ξεχωρίσει για την προσφορά τους στην κοινωνία και το σπουδαίο έργο τους.
Αγαπητή Randa,
Η αποστολή που μου ανατέθηκε απόψε είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Η διαδικασία της επίδοσης διάσημων εκ μέρους της Γαλλικής Δημοκρατίας υπακούει σε έναν φορμαλισμό που θα προέτασσε να υπενθυμίσω, ενώπιον όλων σας απόψε, τις πράξεις, τις πεποιθήσεις και ίσως ακόμη και την πορεία ζωής που δικαιολογούν την επιλογή που έγινε από τη Γαλλική Δημοκρατία, να σας παραδώσω σήμερα τα διάσημα του Ιππότη του Εθνικού Τάγματος της Λεγεώνας της Τιμής
Ωστόσο, η δυσκολία αυτής της αποστολής είναι ότι δεν σας αρέσει, ούτε να δημοσιοποιούμε τις σημαντικές ενέργειες για τις οποίες δεν εκφράζετε κάποια ανάγκη αναγνώρισης, ούτε, και ακόμη λιγότερο, να αναφερόμαστε στην πορεία της ζωής σας. Αυτή η διακριτικότητα και αυτή η σεμνότητα, την οποία σέβομαι απεριόριστα, ακόμα κι αν δεν απλοποιούν το έργο μου απόψε, είναι και τα δύο προς τιμήν σας.
Ας ξεκινήσουμε με το πιο απλό: τη γνωριμία μας. Όπως ξέρετε, η Nadia κι εγώ γοητευτήκαμε από την κομψή σας προσωπικότητα: μια ελευθερία ύφους και πεποίθησης, μια ζωηρή και μερικές φορές επαναστατική ευφυΐα στην οποία αναγνωρίσαμε τον απόηχο ενός συγκεκριμένου γαλλικού πνεύματος, μια θέληση και μια ενέργεια που κινεί βουνά.
Γεννηθήκατε στον Λίβανο, τόσο αγαπητό στις καρδιές όλων των Γάλλων. Στη συνέχεια μετακομίσατε στην Ελλάδα με την οικογένειά σας ενώ διατηρούσατε ισχυρούς δεσμούς με τη Γαλλία. Σε αυτό το πλαίσιο, σας έθεσα κάποτε το λεπτό ζήτημα της ταυτότητας. Από πού ερχόμαστε; Μας καθορίζει η καταγωγή μας; Όχι χωρίς χιούμορ, ο νεαρός ηθοποιός και σκηνοθέτης Roda Fawaz είπε ότι το να είσαι Λιβανέζος είναι λιγότερο εθνικότητα παρά εργασία και νεύρωση.
Ας αφήσουμε ωστόσο κατά μέρος το ζήτημα της ταυτότητας, ακριβώς, αγαπητή Randa, γιατί αποφασίσατε – μου φαίνεται ότι ήταν μια επιλογή που κάνατε από κοινού με τον Ghassan – ότι δεν θα επιτρέπατε να καθοριστείτε ούτε από την εθνικότητα σας– είτε Λιβανέζα, εκ γενετής, Ελληνίδα, από επιλογή, ή ακόμα και Γαλλίδα, στην καρδιά – ούτε από την προσωπική σας ιστορία, η οποία είχε επίσης το μερίδιό της σε τραγωδίες. Ενώ θα μπορούσατε να βιώσετε την κόλαση μιας κενής καρδιάς, βλέπω το αντίθετο στις πράξεις σας, όχι μόνο μια ηθική απαίτηση και άρνηση να συναινέσετε στην απογοήτευση του κόσμου, αλλά και ίσως πάνω από όλα έναν τρόπο να κατανοήστε τα βάσανα που έχετε υποστεί εσείς η ίδια.
Ο Khalil Gebran έγραψε: «Ζούμε μόνο για να ανακαλύψουμε την ομορφιά. Όλα τα άλλα απλώς αναμονή». Τέχνη λοιπόν, για την οποία μοιράζεστε κοινό πάθος με τον Ghassan, αλλά και ομορφιά, μέσα από αυτή τη σπίθα ελπίδας που ανάβετε, ακούραστα στον Λίβανο φυσικά, αλλά και στην Ελλάδα, στον αγώνα κατά της ασθένειας, στο πλευρό γυναικών που πάσχουν από καρκίνο, τις οποίες είχα την τιμή να δεχτώ μαζί σας εδώ, ή ακόμα και στον αγώνα για τη μόρφωση όλων, ειδικότερα στην Ελληνογαλλική Σχολή όπου η υποστήριξη που παρέχετε – μάρτυράς μου ο Διευθυντής της – αποδεικνύεται πραγματικά πολύτιμη.
Ο Victor Hugo αναφερόταν, παράλληλα με τη θεία πρόνοια, στη γενναιοδωρία εκείνων που κατά τη διάρκεια της ζωής τους μεριμνούν για ένα άτομο, μια οικογένεια ή μια ομάδα άτυχων ανθρώπων, τους οποίους φροντίζουν και παρηγορούν ενώ προσπαθούν να αποκαταστήσουν την αξιοπρέπειά τους. Είναι αυτή η αίσθηση ανθρωπιάς που οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν φιλανθρωπία, «αυτή τη φυσική κλίση να προσεγγίζεις τους συνανθρώπους σου, αυτός ο τρόπος ύπαρξης που οδηγεί στην ευεργεσία και την καλοσύνη».
Αγαπητή Randa, κάνατε αυτή την μέριμνα για τα βάσανα των άλλων, προσωπικό σας αγώνα. Γνωρίζω τον υπέρτατο δεσμό σας με την οικογένειά σας, αλλά η δράση σας δεν σταματά στα όρια της φυλής σας. Γνωρίζω επίσης την ενέργεια που χρησιμοποιείτε, ώστε όσοι μπορούν, συμπεριλαμβανομένων άλλων λιβανέζικων οικογενειών στον Λίβανο και την Ελλάδα, να ανταποκρίνονται επίσης στα όσα επιτάσσει η αλληλεγγύη.
Επιτρέψτε μου, τέλος, να υπογραμμίσω την καλοσύνη σας. Σε συνδυασμό με την ευγένειά σας, καθίσταται αρετή. Μια λεπτή καλοσύνη, που δεν καυχιέται, δεν φουσκώνει, δεν αναζητά το συμφέρον της. Που δεν συναινεί ούτε στην αδικία ούτε στην κακοτυχία. Που δίνει, δίνεται και αντλεί τη χαρά από μια ανάγκη για παρηγοριά. Η δέσμευσή σας είναι να δίνετε, όταν οι άλλοι ξέρουν μόνο να ζητούν και να παίρνουν. Είναι ένα αίτημα για δικαιοσύνη και ένας αγώνας, που δεν απαιτεί καμία χειρονομία ως αντάλλαγμα. Είναι η απαίτηση να δράσουμε και να συμβάλουμε στην αποκατάσταση των προβλημάτων του κόσμου, σε αντίθεση με την αποδυνάμωση των κρατών μας, τα όρια της συλλογικής μας αλληλεγγύης και τον αυξανόμενο ατομικισμό των κοινωνιών μας.
Αν η αυθεντική γενναιοδωρία είναι σπάνια, είναι επειδή είναι εύθραυστη στον καθένα μας, μιας και ο εγωισμός είναι συχνά ισχυρότερος, αλλά και επειδή, όπως έγραψε ο Pascal, «η καρδιά του ανθρώπου είναι κούφια γιατί γεμίζει, σχεδόν πάντα, μόνο με τον εαυτό της». Ο Khalil Gibran, πάλι, έγραψε: «Δίνεις μόνο όταν δίνεις τα αγαθά σου. Είναι όταν δίνεις από τον εαυτό σου που δίνεις πραγματικά». Επιτρέψτε μου, αγαπητή Randa, να κάνω αυτή τη σκέψη για εσάς, γιατί έχοντας πλέον το προνόμιο να σας γνωρίζω, θέλω να καταθέσω εδώ, μπροστά στον Ghassan, την οικογένειά σας και τους φίλους σας, την ειλικρινή και ανιδιοτελή δέσμευσή σας, στην υπηρεσία όσων υποφέρουν.
Για τους παραπάνω λόγους, εξ ονόματος του Προέδρου της Δημοκρατίας και δυνάμει των εξουσιών που μας έχουν ανατεθεί, σας κάνουμε Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής.
